یک لطیفه قدیمی در دنیای چابک وجود دارد که در آن‌یک مرغ و یک برّه (از جایگزین برّه بجای خوک که در اصل مثال وجود داشت، به‌منظور تطابق بافرهنگ عام ایرانی استفاده‌شده است!) تصمیم به تأسیس یک رستوران می‌گیرند. چنین محاوره‌ای بین آن‌ها رخ می‌دهد:
مرغ: «بیا باهم یک رستوران راه بی اندازیم!»
برّه: «ایده بسیار خوبیه، حالا اسمش رو چی باید انتخاب کنیم؟»
مرغ: «نظرت در مورد: رستوران کباب بره با نیمرو چیه!؟»
برّه: «اوه! نه! فکر نمی‌کنم ایده خوبی باشه! اونوقت روشنه که من باید از جونم مایه بذارم ولی تو فقط یک تخم ناقابل میذاری!»
این لطیفه به شکلی طناز اشاره به تفاوت دو گروه از افراد مشغول در یک پروژه دارد. افرادی که مستقیماً متعهد (Commit) به انجام کارها در پروژه و توسعه آن هستند، در مقابل افرادی که تنها در خلال فرآیندها مشارکت (Involve) می‌کنند. بدون انکارِ اهمیت فعالیت‌های گروه دوم و باکمال احترام به این افراد، اسکرام برای افرادی که مستقیماً متعهد به انجام کارها در پروژه و توسعه آن هستند شأن و مقام خاصی قائل است. بسیاری از گروه‌های توسعه قوانینی را وضع می‌کنند که تنها این افراد اجازه صحبت در نشست‌های روزانه را داشته باشند. یعنی کسانی که واقعاً بار پروژه و توسعه محصول بر دوش آن‌ها است.
تمام اعضای گروه توسعه اسکرام لازم است که در نشست روزانه اسکرام حضورداشته باشند. ازآنجایی‌که اسکرام مستر و مالک محصول هر دو اعضایی متعهد در پروژه هستند، حضور و مشارکتشان در نشست مورد انتظار است ولی الزامی نیست. هر کس دیگری – برای نمونه، یکی از اعضای هیئت‌مدیره، یکی از فروشنده‌های محصول، توسعه‌دهنده‌ای از پروژه دیگر، مسئول پشتیبانی و غیره، مجاز به شرکت در جلسه خواهد بود ولی فقط به‌عنوان شنونده! این نکات نشست‌های روزانه اسکرام را تبدیل به روشی عالی برای تبادل و انتشار اطلاعات بین افراد گروه توسعه و خارج آن خواهد کرد.
اگر می‌خواهید از اینکه چه‌کارهایی بر روی پروژه در حال انجام است یا کارها چطور پیش می‌روند آگاه شوید، به این جلسات بپیوندید.
نوشته فوق بر روی درب اتاق جلسات بازتاب خوبی خواهد داشت 🙂
نشست اسکرام یک جلسه حل تمرین یا رفع مشکلات نیست. مشکلات یا موانعی که در طی نشست ممکن است به آن‌ها اشاره شود در حاشیه جمع‌آوری‌شده و بلافاصله پس از پایان جلسه توسط گروه مجزایی با مشارکت مناسب موردبررسی قرار می‌گیرند. در طول جلسه تک‌تک اعضای گروه توسعه اسکرام به سه سؤال اصلی زیر با توجه به زمان‌بندی مناسب، پاسخ می‌دهند:
- روز گذشته چه‌کاری انجام داده‌ای؟
- امروز چه‌کاری قرار است انجام داده‌ای؟
- آیا سر راه انجام کارهایت با مانع و مشکلی بر برخورد کرده‌ای که بازدارنده باشد؟
با تمرکز بر روی کارهایی که دیروز صورت گرفته و کارهایی که امروز صورت خواهند گرفت، گروه درک فوق‌العاده‌ای ازآنچه تمام‌شده و آنچه باقی‌مانده است به دست خواهد آورد. نشست اسکرام یک جلسه اعتراف یا گزارش وضعیت افراد نیست (مانند آنچه در سبک‌های قدیمی مدیریت پروژه صورت می‌گیرد)، که مثلاً رئیس بخواهد متوجه شود که چه کسی بوقت بوده و چه کسی احیاناً نبوده است! این نشست بیشتر برای تنظیم ضرب‌آهنگ تیمی و ارتقاء تعهد بین اعضای گروه توسعه تشکیل می‌شود.
دقیقاً کاری که در بازی راگبی، اعضای گروه برای همدلی و هماهنگی در شروع مجدد بازی پس از بیرون رفتن توپ یا خطای فنی، انجام می‌دهند و واژه «اسکرام» ازآنجا وام گرفته‌شده است! بله، یک نشست اسکرام روزانه، شروع مجدد یک بازی جدید در یک روز است!
اگر برنامه‌نویسی در حین جلسه برخیزد و بگوید که «امروز، ماژول ذخیره‌سازی داده‌ها را تکمیل خواهم کرد!»، همه اعضای جلسه یقین خواهند داشت که در جلسه فردا، همان شخص به نتیجه کار روز گذشته‌اش بر روی «ماژول ذخیره‌سازی داده‌ها» اشاره خواهد کرد. چه آن را طبق برنامه تکمیل کرده باشد و چه نکرده باشد. کمک کردن به اعضای گروه به درک اهمیت این‌گونه تعهدات و اینکه این تعهدات را با یکدیگر شریک می‌شوند نه با مشتریان یا مدیران فروش، تأثیر شگفت‌انگیزی دارد.
مسؤولیت رسیدگی و حل‌وفصل سریع موانع و مشکلاتی که در طول نشست روزانه اسکرام مطرح و یا با آن برخورد می‌شود، با مربی اسکرام است. نوعاً به برخی از موانع می‌توان به شکل زیر اشاره کرد:
- کارت شبکه من خراب‌شده و نمی‌توانم به فایل‌های اشتراکی دسترسی داشته باشم! احتمالاً امروز به یک کارت شبکه جدید نیاز داشته باشم!
- متأسفانه هنوز نرم‌افزاری که یک ماه پیش آن را سفارش داده بودم، به دستم نرسیده!
- فکر می‌کنم برای عیب‌یابی کدها به نرم‌افزار پیشرفته‌تری نیاز داشته باشم، که باید آن را تهیه کنیم!
- در حال تلاش برای یادگیری Java Hibernate هستم و احتمالاً نیاز خواهم داشت با یک متخصص به‌صورت جفتی کارکنم!
- نتوانستم کاری کنم که گروه پشتیبانی مسئول وب‌سرویس تازه خریداری‌شده، با من تماس بگیرند!
- کارهای پیمان‌کاری مقررشده هنوز معطل است، چون کسی نبود که قراردادها را امضا کند.
- تیمی که نیاز به مشورت با آن‌ها داشتم به من وقت ملاقات نداده‌اند. واقعاً به مشاوره آن‌ها نیاز دارم.
- رئیس به من کار دیگری محول کرده بود و مجبور بودم یکی دو روز روی آن کارکنم! (سرخ شدن احتمالی رئیس، اگر در جلسه حضورداشته باشد! 🙂 )
در مواردی که مربی اسکرام شخصاً نتواند برخی از موانع را برطرف کند – به‌عنوان‌مثال، موانعی با سطح تخصص بالا، همچنان مسؤولیت دارد که مطمئن شود که کسی از اعضای گروه این کار را برای او و گروه به‌سرعت انجام خواهد داد، به یاد داشته باشید که گروه‌های اسکرام قرار است تمام‌کارها را بدون نیاز به بیرون انجام دهند.
محبوب‌ترین روشی که گروه‌ها در نشست‌های روزانه اسکرام خود پی می‌گیرند فرصت دادن متوالی به تک‌تک اعضای گروه برای پاسخ یکجا به سه پرسش فوق است. شما هر سه پرسش را پاسخ می‌دهید، بعد من به سه پرسش پاسخ می‌دهم، بعد نفر بعدی به سه پرسشش پاسخ می‌دهد و الی‌آخر. یک روش جایگزین محبوب دیگر هم‌محور قرار دادن یک داستان کاربر قبل از داستان کاربر بعدی است. در این روش ممکن است یک فرد چندین بار در طول جلسه به بیان مشکلاتش در خصوص آن داستان کاربر بپردازد.
منبع این یادداشت این مقاله از Mike Cohn است.
دیدگاهتان را بنویسید